ค้นหา
เมนู
- หน้าหลัก
- หมวดหมู่
- ภัยพิบัติ (65)
- ธรรมชาติ (286)
- วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (172)
- สังคม (2814)
- วัฒนธรรม (3270)
- ความรู้พื้นฐานทางวัฒนธรรม (19)
- ชาติพันธุ์ (531)
- ประเพณี (780)
- ภูมิปัญญาไทย (1652)
- การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ (11)
- การแต่งกาย (25)
- การรักษาโรค (67)
- การละเล่นพื้นบ้านและนาฏศิลป์ (381)
- การศึกษา (2)
- งานช่างฝีมือพื้นบ้าน (385)
- ผ้าทอ (300)
- งานหล่อ (0)
- งานแกะสลัก (11)
- งานปั้น เครื่องปั้นดินเผา และเซรามิก (12)
- ภาพเขียน (1)
- เครื่องถม (0)
- เครื่องจักรสาน (36)
- เครื่องทอง (1)
- เครื่องเงิน (2)
- เครื่องกระดาษ (2)
- เครื่องเขิน (2)
- เครื่องไม้ (7)
- เครื่องรัก (0)
- เครื่องโลหะ (6)
- เครื่องหนัง (0)
- อัญมณีและเครื่องประดับ (0)
- งานช่างฝีมืออื่นๆ (4)
- ที่อยู่อาศัย (99)
- ภาษาและวรรณกรรม (290)
- ศิลปะการป้องกันตัว (8)
- อาชีพและวิธีการหากิน (27)
- อุปกรณ์หากินและของใช้ (154)
- อาหาร (203)
- เครือข่ายทางวัฒนธรรม (204)
- วัฒนธรรมหลวง (17)
- เนื้อหาวัฒนธรรมรอจัดหมวด (0)
- ศิลปะและการบันเทิง (699)
- ศาสนาและจิตวิญญาณ (7090)
- เนื้อหารอจัดหมวด (26)
- ค้นหาชั้นสูง
- บริจาคเนื้อหา
- เกี่ยวกับโครงการ
ล็อกอิน
เทคนิคการขิด - ผ้าลายขิดไทลื้อ
ผ้าลายขิดไทลื้อ
การทอผ้าลายขิดของไทลื้อนั้น เป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมที่สืบทอดต่อกันมาหลายช่วงอายุคนกลุ่มไทลื้อที่ทอผ้าลายขิด ได้แก่ ไทลื้อ จังหวัดเชียงราย จังหวัดน่าน และจังหวัดพะเยา เป็นต้น
ชาวไทยลื้อนิยมทอผ้าขิดเพื่อทำเป็นของใช้ ในครัวเรือน อาทิ สะลี (ฟูก) ผ้าหลบ (ผ้าปูที่นอน)และหมอน ฯลฯ นอกจากนี้ยังนิยมทอผ้าลายขิดเป็นสิ่งทอในพระพุทธศาสนาถวายเป็นพุทธบูชาเช่น ตุง เป็นต้น ทอเป็นเคื่องนุ่งห่ม เช่น ผ้าเช็ด ในปัจจุบันกลุ่มไทยลื้อได้พัฒนาตัดเย็บผ้า
ลายขิดแบบดั้งเดิมเป็นผลิตภัณฑ์สิ่งทอร่วมสมัย อาทิ ผ้าปูโต๊ะ ผ้าคลุมเตียง และผ้ารองจาน ฯลฯ
ผ้าขิดของไทลื้อ มีทั้งลวดลายที่ได้แรงบันดาลใจมาจากธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เช่นลายม้า ลายช้าง ลายสสิงห์ ลายนก ลายขอ ลายดอกแก้ว และลายดอกจันทน์ เป็นต้น ลวดลายที่เกิดจากความเชื่อถือศรัทธาพระพุทธศาสนาขนบธรรมเนียมประเพณี อาทิ ลายพญานาค ลายหงห์ ลายปราสาท ลายพานพุ่มดอกไม้ และลายช่างฟ้อนถือช่อดอกไม้ ฯลฯ
ไทลื้อในแต่ละท้องถิ่นนิยมใช้สีสันคล้ายคลึงกันคือใช้ฝ้ายสีแดง สีดำ หรือสีครามบนผืนผ้าฝ้ายสีขาว ซึ่งทำให้ลวดลายมองเห็นได้เด่นชัด โดยเฉพาะผ้าที่ทำของใช้ในบ้าน จะใช้สีสันแนวเดียวกัน เมื่อใช้สอยร่วมกันก็เป็นกลุ่มสีสันที่สวยงามเหมาะสมกลมกลืน
เส้นใยที่ใช้ทอผ้าลายขิดนั้น กลุ่มไทลื้อนิยมใช้เส้นใยฝ้ายคล้ายกับการทอผ้าอื่น ๆ ในวิถีชีวิต ส่วนเส้นใยไหมไม่นิยมนำมาทอผ้าลายขิดเพราะกลุ่มไทลื้อทอผ้าขิดเพื่อใช้สอยในชีวิตประจำวัน ลักษณะการใช้งานต้องการผ้าเนื้อหนาและทนทาน อีกทั้งฝ้ายหาได้ง่ายในท้องถิ่น เพราะปลูกฝ้ายกันอย่างแพร่หลาย แต่เส้นใยไหมนั้นหายากเนื่องจากชาวไทลื้อมีความเชื่อเช่นเดียวกับ กลุ่มไทยวน ว่าการสาวไหมจะทำให้ตัวหนอนไหมตายเกรงว่าจะเป็นบาป ผ้าลายขิดของไทลื้อจึงเป็นผืนผ้าที่มีลวดลายงดงามและแฝงความศรัทธาในพระพุทธศาสนาไว้ด้วย
ผ้าลายขิด ผ้าเช็ด ไทลื้อ
ต้นฉบับ : http://www.thaitextilemuseum.com/HOME/textilek/textilek03/textilek03.html
<- ย้อนกลับไปยังหน้ารวม ผ้าขิด ข้อมูลจากพิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร