วัดพระพุทธบาท
เขียนโดย bopitv เมื่อ อังคาร, 12/04/2007 - 23:00. | in
วันที่เอกสารถูกสร้าง:
04/12/2007
ที่มา:
เว็บไซต์ธรรมะไทย
วัดพระพุทธบาท
วัดพระพุทธบาท ราชวรมหาวิหาร ตั้งอยู่ที่ตำบลขุนโขลน อำเภอพระพุทธบาท ห่างจากตัวจังหวัดสระบุรีประมาณ ๒๘ กม. มีทางเลี้ยวซ้ายก่อนถึงอำเภอพระพุทธบาทเข้าไป ๑ กม. ปูชนียสถานที่สำคัญคือ "รอยพระพุทธบาท" ที่ประทับไว้ในแผ่นหินเหนือไหล่เขาสุวรรณบรรพต หรือเขาสัจจพันธคีรี ลักษณะของรอยพระพุทธบาทคล้ายเท้าคน กว้าง ๒๑ นิ้ว ยาว ๕ ฟุต ลึก ๑๑ นิ้ว ค้นพบในสมัยพระเจ้าทรงธรรม พระองค์ทรงเห็นว่าเป็นรอยพระบาทตามลักษณะ ๑๐๘ ประการ จึงโปรดให้สร้างมณฑปชั่วคราวครอบรอยพระบาทไว้ ต่อมาได้มีการก่อสร้างต่อเติมอีกหลายสมัย
[แก้ไข] ประวัติ
วัดพระพุทธบาท นามทางราชการว่า วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นเอกชนิดพิเศษ สร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมื่อปีพุทธศักราช ๒๑๖๗ สมเด็จพระเจ้าทรงธรรมโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น นับถึงปัจจุบัน (พ.ศ.๒๕๔๖) วัดพระพุทธบาทฯ มีอายุ ๓๗๙ ปี เนื่องมาจากที่พระองค์ได้ทอดพระเนตรรอยพระพุทธบาทประดิษฐาน ณ ที่นั้นมีพระราชศรัทธาเลื่อมใส โปรดเกล้าฯ ให้ช่างก่อเรือนคฤหหลังน้อยครอบรอยพระพุทธบาทไว้ เป็นการชั่วคราวก่อน หลังจากได้เสด็จกลับราชธานีกรุงศรีอยุธยาได้เริ่มงานสถาปนายกสถานที่รอยพระพุทธบาทขึ้นเป็นพระมหาเจดีย์สถานและโปรดให้สร้างพระมหามณฑปครอบรอยพระพุทธบาท พร้อมกับโปรดให้ เจ้าพนักงานสร้างพระอารามสำหรับพระภิกษุ สามเณรอยู่อาศัยประจำ เพื่อการดูแลรักษาและบำเพ็ญสมณธรรมสืบไป ลักษณะของมณฑปเป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสประกอบเครื่องยอดรูปปราสาท 7 ชั้น มุงกระเบื้องเคลือบสีเขียว มีซุ้มบันแถลงประดับทุกชั้นมีเสาหินย่อมุมไม้ สิบสองปิดทองประดับกระจกรับโดยรอบ ฝาผนังด้านนอกปิดทองประดับกระจกเป็นรูปเทพพนม และมีพุ่มข้าวบิณฑ์ บานประตูพระมณฑปเป็นงานศิลปกรรมประดับมุกชั้นเยี่ยมของเมืองไทย ทางขึ้น พระมณฑปเป็นบันไดนาคสามสาย คงจะหมายถึงบันไดเงินบันไดทอง และบันไดแก้วที่ทอดลงจากสวรรค์ หัวนาคที่เชิงบันไดหล่อด้วยทองสำริด เป็นนาค 5 เศียร บริเวณรอบมณฑปมีระฆัง แขวนเรียงราย เพื่อให้ผู้ที่มานมัสการได้ตีเป็นการแผ่ส่วนกุศลแก่เพื่อนมนุษย์ทั้งหลาย พระอุโบสถและพระวิหารต่างๆ ที่อยู่รายรอบล้วนสร้างตามแบบศิลปกรรมสมัย กรุงศรีอยุธยา และกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น นอกจากนี้ ในบริเวณวัดยังมีพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพระพุทธบาท ซึ่งเป็นที่เก็บรวบรวมศิลปวัตถุอันมีค่ายิ่ง อาทิ เช่น เครื่องทรงของสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมเครื่องลายครามสังคโลก เครื่องทองสำริดโบราณ ศาสตราวุธโบราณ รอยพระพุทธบาทจำลองยอดมณฑปพระพุทธบาทเก่า พัดยศของพระสมัยต่างๆและท่อประปาสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ในปีหนึ่งๆ จะมีประชาชนเป็นจำนวนมากจากทุกสารทิศไปนมัสการรอยพระพุทธบาท ด้วยความเลื่อมใส โดยเฉพาะอย่างยิ่งในงานเทศกาลนมัสการพระพุทธบาท ซึ่งปกติจัดให้มีปีละ 2 ครั้ง คือ ตั้งแต่ ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 3 จนถึงแรม 1 ค่ำ และตั้งแต่ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 4 จนถึงแรม 1 ค่ำ
[แก้ไข] ที่อยู่
ตำบลขุนโขลน อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี
[แก้ไข] ความสำคัญ
"รอยพระพุทธบาท", พระอารามหลวง ชั้นเอกพิเศษ ชนิดราชวรมหาวิหาร
[แก้ไข] สังกัดคณะสงฆ์
[แก้ไข] ประเพณี
งานเทศกาลตักบาตรดอกไม้ วัดพระพุทธบาทสระบุรี ทางวัดพระพุทธบาทเล่าถึงมูลเหตุแห่งการตักบาตรดอกไม้โดยอ้างอิงพุทธตำนานไว้ว่า ในสมัยพุทธกาล มีนายสุมนมาลาทำหน้าที่เก็บดอกมะลิมาถวายพระเจ้าพิมพิสารทุกวัน จนวันหนึ่งนายสุมนมาลาได้พบกับพระพุทธองค์พร้อมด้วยสาวกจำนวนหนึ่ง จึงเกิดความเลื่อมใสและนำดอกมะลิไปถวาย ครั้นความทราบถึงพระเจ้าพิมพิสาร พระองค์ทรงสรรเสริญการกระทำของนายมาลา และได้ปูนบำเหน็จความดีความชอบให้อีกมากมาย นี่คือ อานิสงส์ที่ถวายดอกไม้แด่พระพุทธเจ้าในครั้งนั้น ชาวพระพุทธบาทจึงนำพุทธตำนานดังกล่าว ยึดถือประเพณีตักบาตรดอกไม้เป็นประเพณีสำคัญ ปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นประจำทุกปี
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก
