ชนเผ่าเมี่ยน (เย้า) - การตั้งชื่อ

ชนเผ่าเมียน : การตั้งชื่อ

การตั้งชื่อของเมี่ยนเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะชื่อของแต่ละคนนั้น จะบอกถึงสถานภาพของคนในครอบครัว หรือลักษณะเมื่อแรกเกิดและบ่งชี้ชัดว่าในชื่อหนึ่ง ๆ จะบอกให้ทราบว่าเป็นหญิงหรือชาย เป็นบุตรคนที่เท่าไหร่ และเป็นบุตรของใคร รายละเอียดบางอย่างของเจ้าของชื่อ ไปจนถึงการตั้งชื่อเพื่อเปลี่ยนสถานภาพในวงจรชีวิต ตั้งแต่เกิด แต่งงาน จนถึงตาย การตั้งชื่อจะแบ่งออกเป็นชายและหญิง เช่น ผู้ชายเมี่ยนมีชื่อ 3 ชื่อ คือ

ชื่อเล็ก (ตั้งตอนเกิด) ชื่อใหญ่และชื่อผี ชื่อเล็กมีคำนำหน้าที่ตั้งตามลำดับการเกิดก่อนหลัง หรือตั้งตามลักษณะ การเกิดและใช้พยางค์ท้ายของพ่อ มาเป็นพยางค์ท้ายของชื่อลูก เช่น เก๊า เป็นคำนำหน้าของลูกชายคนโต และพ่อชื่อชุนเอ่ ลูกคนแรกกจะชื่อว่า เก๊าเอ่ เป็นต้น และลูกคนที่สองก็ชื่อไหน และซานรองลงมา ชื่อใหญ่ของชายเมี่ยนตั้งโดย หมอผีหรือผู้รู้ขนบธรรมเนียม ชื่อนี้แสดงลำดับเครือญาติ 4 ชั่วคน เช่น คนแซ่ลีคนรุ่นที่ 1-4 มีชื่อเริ่มต้นว่า เจียม ฝู หว่าน และยุ่น ตามลำดับ และเมื่อคนรุ่นที่ 5 จะมีชื่อเริ่มต้นเป็น เจียม อีก สำหรับ ชื่อผีนั้นตั้งเมื่ออายุ 12 ปี โดยหมอผี จะถามเทวดาสูงสุด (เมี้ยนฮูง) ว่าใครจะมีชื่อผีว่าอย่างไร ซึ่งเมื่อตายไปจะต้องใช้ชื่อผีนี้เพียงชื่อเดียว และหากมีการเลี้ยงผี
ผีจะมีหน้าที่ติดต่อกับผีบรรพบุรุษก็ต้องเรียกชื่อผีนี้ แต่ตอนที่มีชีวิตอยู่จะไม่ใช้ชื่อนี้เด็ดขาด ผู้หญิงเมี่ยนมี 2 ชื่อคือ ชื่อตอนเกิดและชื่อผี ชื่อตอนเกิดเช่น เหมยหรือหมวงเป็นคำนำหน้าของลูกสาวคนโตและไหน ฟาม เฝยเป็นชื่อเรียงลำดับรองลงมาส่วนคำหลัง ก็จะใช้พยางค์หลังของพ่อมาเป็นพยางค์หลังของลูกชื่อผีนี้จะใช้ตามสามีคือ บอกว่าเป็นภรรยาของใคร (บอกชื่อผีของสามี) เพราะ เมื่อผู้หญิงแต่งงานก็ต้องเปลี่ยนมานับถือผีและใช้แซ่ของสามี เช่น ผู้หญิง ชื่อว่านางลายเจียวและชื่อผีของสามีชื่อ ฝ่าเย่า นางลายเจียวจะถูกเรียกชื่อผีในพิธีกรรมว่า ภรรยาของฝ่าเย่า
เด็กเมี่ยนอาจจะมีชื่อเล่นหรือสมญานามที่ตั้ง เพื่อแสดงเหตุการณ์ตอนเกิด หรือแสดงความเอ็นดูและชื่อนี้อาจเปลี่ยนไป หากเด็กป่วยกระเสาะกระแสะอาจเป็นเพราะพ่อแม่ตั้งชื่อนั้น ๆ เป็นกาลกิณี และการตั้งชื่อเอาเคล็ดหรือตามสถานการณ์ เช่น

* คลอดในกระท่อมอาจชื่อว่า หลิ่วเซ็ง (หลิ่ว=กระท่อม)
* จ้ายเซ็ง (จ้าย=สุดท้อง)
* ดจ่าน คำนำหน้าชื่อสำหรับเด็กปัสสวะราดขณะคลอดทั้งหญิงและชาย
* เล่อว คำนำหน้าสำหรับเด็กที่คลอดกลางทางระหว่างกลับจากไร่ หรือไปโรงพยาบาลทั้งหญิงและชาย
* เฉง คำนำหน้าชื่อเด็กที่เกิดมามีสายสะดือพันคอ ทั้งหญิงและชาย
* ก้อย หรือเหยี่ยน ในกรณีที่มีลูกสาวจนพอแล้วอยากได้ลูกชาย เมี่ยนมักจะใช้ชื่อก้อยหรือเยี่ยนมาตั้ง ซึ่งก้อยหรือเยี่ยนหมายถึงเปลี่ยนหรือแลก