มารยาทคนไทย - การแสดงความเคารพ

วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
12/03/2009
ที่มา: 
เว็บไซต์ฅนไทยดอทคอม กระทรวงมหาดไทย http://www.khonthai.com

มารยาทคนไทย - การแสดงความเคารพ

การแสดงความเคารพทำได้หลายแบบ ซึ่งแตกต่างกันออกไปตามฐานะของบุคคลและกาลเทศะ
ตัองพิจารณาถึงเหตุการณ์ สถานที่ และเวลา เป็นเครื่องประกอบด้วยว่า ควรจะแสดงความเคารพแบบใด

การแสดงความเคารพขณะยืน

  • การวันทยาหัตถ์ ใช้ได้ทั้งหญิงและชายที่แต่งเครื่องแบบและสวมหมวก
  • ก้มศีรษะ สำหรับชาย ในกรณีที่แต่งเครื่องแบบหรือไม่ก็ตาม และไม่ได้สวมหมวก
  • เปิดหมวก ในกรณีที่ไม่ได้แต่งเครื่องแบบ แต่สวมหมวก
  • การไหว้ เป็นมารยาทไทย ใช้ได้ทั้งชายและหญิง


การแสดงความเคารพขณะนั่ง

การทำความเคารพขณะนั่ง สามารถทำได้ ๒ อย่าง คือ ไหว้ และกราบ

  • การไหว้ ถ้าผู้ที่เราจะแสดงความเคารพเป็นผู้มีอาวุโสพอควร ควรนั่งพับเพียบ เก็บเท้า ยกมือไหว้ พร้อมกับน้อม ตัวก้มศีรษะ
  • การกราบ ถ้าเป็นผู้มีอาวุโสใช้การกราบ ทำเช่นเดียวกับการหมอบแต่มือไม่ประสาน   ให้เข่าข้างหนึ่งอยู่ระหว่างแขนทั้งสอง มือประณมวาง ตั้งลงบนพื้น

แล้วก้มศีรษะ ไปให้หน้าผากแตะสันมือ ทำครั้งเดียวถ้าเป็นผู้มีอาวุโสมาก  เมื่อกราบแล้วควรหมอบ มือประสานหรือประณมแล้วแต่กรณี
    

  • การไหว้ขณะนั่งบนเก้าอี้   ถ้าเป็นผู้ที่มีอาวุโสมากก็หันไป น้อมตัวไหว้ แล้วควรนั่งประสานมือ ถ้าเป็นผู้ที่มีอาวุโสน้อยก็หันไปใหว้ตามธรรมดาในกรณีที่ผู้ทำความเคารพยังไม่ได้นั่งเก้าอี้ ก็เดินไปนั่งเก้าอี้เสียก่อน แล้วจึงไหว้
  • การไหว้ คือ การที่มือสองข้างประณม นิ้วชิดกัน ปลายนิ้วไม่แยกจากกันและ ยกมือขึ้นในระดับต่าง ๆเมื่อมีผู้ทำความเคารพด้วยการไหว้ ควรรับไหว้ทุกครั้ง ใช้ประณมมือระดับอกแล้วยกขึ้นเล็กน้อยก้มศีรษะตามฐานะของบุคคลที่จะทำความเคารพทำได้ดังนี้

ไหว้พระ ยกมือที่ประณมขึ้นจรดหน้าผาก ให้ปลายนิ้ว หัวแม่มือจรด ระหว่างคิ้วให้ปลายนิ้วชี้จรดตีนผม


ไหว้บิดามารดา ครู อาจารย์ ยกมือที่ประณมขึ้นจรดส่วนกลางของหน้า ให้ปลายนิ้ว หัวแม่มือจรดปลายจมูก และให้ปลายนิ้วชี้จรดระหว่างคิ้ว

ไหว้ผู้ที่เคารพทั่ว ๆ ไป ยกมือที่ประณมขึ้นจรดส่วนล่างของใบหน้า  ให้ปลายนิ้วหัวแม่มือจรดปลายคางและให้ปลายนิ้วชี้จรดปลายจมูก

ไหว้ผู้ที่เสมอกัน
ยกมือที่ประณมขึ้นเล็กน้อย ไม่ต้องก้มศีรษะหรือก้มเพียงเล็กน้อย

อ้างอิงข้อมูลจากต้นฉบับ : http://www.khonthai.com/Vitithai/marayat2.htm