เรือนไทยภาคตะวันออก - เรือนชาวสวน

5. เรือนชาวสวน

เรือนพักอาศัยของชาวสวนในภาคตะวันออกปรากฏพบว่า รูปแบบที่แน่นอนเป็นกลุ่มใหญ่ อยู่ในส่วนที่ต่อเนื่องกับชายฝั่งทะเลที่สำคัญคือบริเวณจังหวัด ระยอง จันทบุรี และตราด กลุ่มนี้ปรากฏว่ารูปแบบของชาวสวน ที่เป็นลักษณะ เฉพาะของกลุ่มที่ค่อนข้างจะเด่นชัดที่สุด และที่สำคัญคือ มีความเป็นมาที่สืบทอดกันมาต่อมาค่อนข้างยาวนาน เช่นเดียวกับการประกอบอาชีพทำสวนผลไม้ เรือนชาวสวนกลุ่มนี้ได้สะท้อนให้เห็นพื้นฐานเศรษฐกิจที่ค่อนข้างจะมั่นคงใน อดีตได้เป็นอย่างดี

ลักษณะพิเศษที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะคือ ด้านหลังของตัวเรือนด้านหนึ่งจะต่อชายคายื่นออกมาสำหรับเป็นที่เก็บเกวียน

รูปแบบเดิมของเรือน ตัวเรือนจะเป็นฝากระดานใต้ถุนสูง หลังคาเป็นทรงมนิลา และทรงปั้นหยามุงด้วยกระเบื้องซีเมนต์รูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนอย่างที่นิยม เรียกกันว่า กระเบื้องว่าว ตัวเรือนส่วนใหญ่ มีผังใช้งานเป็นรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสด้านข้างทั้งสองของตัวเรือนแบ่งออกเป็น 3 ช่างเสา หรือ 3 ห้อง การแบ่งพื้นที่ภายในของตัวเรือนประกอบด้วยส่วนในสุด 1 ช่วงเสา มีฝากั้นตลอดแนวสำหรับ เป็นส่วนพักอาศัย คือห้องนอนและห้องโถง ส่วนด้านหน้าอีก 2 ส่วนเป็นพื้นที่เปิดโล่ง ส่วนหน้าสุดซึ่งเปิดโล่งนั้น ส่วนหนึ่งจะทำเป็นลูกกรง แบบลูกกรงระเบียง ส่วนนี้เป็นพื้นที่เอนกประสงค์ ใช้นั่งเล่น นอนเล่นเวลากลางวัน รับแขก ใช้เป็นที่หลับนอนในเวลามีงาน หรือมีผู้มาเยี่ยมค้างแรมที่บ้าน ตลอดจนใช้เป็นที่เก็บของต่างๆ ที่ใช้สอยบนเรือน ส่วนบันไดทางขึ้นเรือน ส่วนที่เป็นระเบียงขนานกับตัวเรือน ดังนั้นส่วนที่ทอดขึ้นไป มีส่วนหน้าของระเบียงต่อเป็นชานออกไปอีกประมาณ 1 ช่วงเสาต่อกับชายคาคลุม พื้นที่ส่วนนี้ ซึ่งใช้รองรับบันไดทางขึ้น แล้วยังใช้เป็นที่นั่งพักผ่อนในขณะเดียวกัน ส่วนด้านหลังของตัวเรือนต่อชายคายื่นออกไปอีกประมาณ 1 ช่วงเสา โดยมีเสารับชายคาต่อออกไป พื้นที่ส่วนนี้จึงโล่งโดยตลอด ใช้เป็นที่จอดเก็บเกวียน เกวียนของภาคตะวันออกเป็นเกวียนที่มีส่วนสูงมากกว่าเกวียนในทุกท้องถิ่นของ ประเทศไทย จึงไม่สามารถที่จะนำเข้าไปจอดเก็บใต้ถุนได้เหมือนเกวียนของภาคอื่น พื้นที่ส่วนนี้มีขนาดพอใช้เก็บเกวียนได้ถึง 2 เล่ม เรือนแบบนี้เป็นเรือนใต้ถุนสูง มีความสูงพอที่จะเดินลอดได้ ใช้เป็นที่เก็บสัมภาระ เครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ

อ้างอิงต้นฉบับ : http://www.bansongthai.com/content/view/86/31/1/8/

ย้อนกลับไปที่หน้า รวม link เรือนไทยภาคตะวันออก ข้อมูลจากบ้านทรงไทยดอทคอม