ชนเผ่าลาหู่ - วันศีล

 ชนเผ่าลาหู่ :ประเพณี วันศิล

ชุมชนในแต่ละพื้นที่แต่ละแห่งวิถีการดำรงชีวิต และความเชื่อที่แตกต่างกันไป เพราะมาจากการสืบทอดจากบรรพบุรุษที่ไม่เหมือนกัน การกระทำใด ๆ ในความเชื่อที่ในสิ่งต่าง ๆ หรือที่เรียกว่าพิธีกรรม เพื่อที่จะให้ชาวบ้านได้มีการจัดการทำพิธีกรรมทางความเชื่อ โดยเฉพาะพิธีกรรมในวันศีลชาวลาหู่ถือว่า เป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งที่สำคัญที่ผู้เฒ่าหยุดงานเพื่อที่จะทำบุญรับศีล และจากไปประกอบพิธีกรรมก็จัดเตรียม น้ำ เทียน เข้าไปใน หอแหย่ เพื่อบูชาสักการะตามความเชื่ออของชนเผ่าลาหู่
ชาวบ้านจะหยุดงานทำไร่ ทำนา ทำสวน และพักผ่อนอยู่ที่บ้าน เพื่อจะทำพิธีกรรมที่หอแหย่ในวันศีลตอนเย็น นำน้ำมาเพื่อล้างมือให้แก่ผู้เฒ่า ผู้แก่ และผู้นำศาสนาการรดน้ำล้างมือนั้น ชาวบ้านถือว่าเป็นการล้างบาปไปในตัว เพื่อเป็นการล้างบาปในสิ่งต่าง ๆ ที่มือได้ทำลงไป และก็มีการเต้นรำในหอแหย่กันสนุกสนาน

การปฏิบัติตนในวันศีล
ชาวลาหู่ถือว่าวันศีลเป็นที่สำคัญวันหนึ่ง เพราะฉะนั้นชาวลาหู่จะพร้อมใจกันเพื่อหยุดงานต่าง ๆ อยู่แต่กับบ้าน พร้อมที่จะรับศีล การปฏิบัติตนของชาวลาหู่ที่บ้านจะแลในวันศีลมีข้อห้ามและข้อปฏิบัติดังนี้
1. จะไม่ไปทำงานนอกหมู่บ้าน
2. ไม่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิดในวันศีล
3. ไม่ควรพูดถึงเรื่องที่ไม่ดีและไม่เป็นมงคล
4. จะไม่กินอาหารเนื้อสัตว์ในวันศีล ถ้ากินอาจจะเกิดการเจ็บป่วยได้ง่าย

การทำบุญสะเดาะเคราะห์
ในการทำบุญสะเดาะเคราะห์ เมื่อชาวลาหู่ได้รับเคราะห์ หรือมีการเจ็บป่วยไม่สบายกายและใจ ก็จะได้จัดเตรียม สิ่งของเพื่อไปให้ผู้นำทางศาสนา ทำพิธี ซึ่งชาวลาหู่ เรียกว่า “ค๊อตาเตเว่” โดยเครื่องมือเหล่านี้ จะมีผู้บอกวิธีการทำ คือ ลาซ่อ ลาซ่อเป็นผู้เชี่ยวชาญการเครื่องมือ ในการประกอบ พิธีกรรมเพื่อนำ ไปไห้ผู้นำทางศาสนา หรือที่เรียกว่าโตโบ เพื่อสวดขอพรให้หายจากเคราะห์ร้ายต่าง ๆ หรือเคราะห์ที่จะมาถึง นอกจากนี้ ยังมีสิ่งของที่จะต้องเตรียมเพื่อนำไปประกอบการทำพิธีกรรม คือ 1. เทียน ถือว่าให้นำไปจุดเพื่อ แสงสว่าง ในการประกอบพิธีกรรม 2. สำลี หรือ ฝ้าย สำลีต้องเป็นสีขาว ชาวลาหู่ถือว่า สำลีหรือฝ้ายนี้ จะไป รับคำพูดที่เคยพูดไม่ดี หรือผู้ให้ร้ายแก่ผู้อื่น 3. ผ้าขาว เพื่อความสะอาดและความบริสุทธิ์ ผ้าจึงต้องเป็นผ้าสีขาว 4. น้ำ เพื่อนำไปล้างมือผู้นำศาสนาหรือโตโบ 5. ด้าย การพิธีจะต้องเป็นด้ายขาวเหมือนกัน สำหรับด้ายนี้ เมื่อโตโบทำพิธีเสร็จก็เอาผูกข้อมือหรือห้อยคอ เพื่อป้องกันอันตรายสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ทั้งหมด จะเห็นได้ว่าอุปกรณ์ที่นำไปทำประกอบกับเครื่องมือ ในการประกอบพิธีกรรมนั้นจะต้องเป็นสีขาว ชาวลาหู่ หรือแม้แต่ศาสนาใดก็ตาม จะใช้สีขาวเป็นสื่อ    

ในการประกอบพิธีกรรม
ถือว่าเป็นสีแห่งความบริสุทธิ์และถือว่าเป็นมงคลความเชื่อของ ชาวลาหู่มีความเชื่อเรื่องบาป บุญ คุณ โทษ ซึ่งมีความเหมือนกับศาสนาพุทธในประเทศไทย แต่ต่างกันตรงที่การขอพรกับเทพเจ้า การทำพิธีและการปฏิบัติธรรม ลาหู่ทำให้ได้ทราบถึงเกี่ยวกับความเชื่อและพิธีกรรมต่าง ๆ ถึงแม้ว่าพิธีกรรมของชาวลาหู่ ใช้เวลาในการทำพิธีกรรมไม่นานนัก แต่ก็เชื่อว่ามีความหมายต่อการดำรงชีวิตในอนาคตได้เป็นอย่างมากอย่างดีกับ ชนเผ่าลาหู่

อุปกรณ์การประกอบพิธีกรรม

1. กุติเจ	2. ธุ๋ยหิเจ่	3. เควิเจ่
4 . กอมูตุ่ย	5. ลิชิ	6. โลบูพือ