ชนเผ่าลีซู - ความเชื่อ หมอผี

ชนเผ่าลีซู : ความเชื่อเรื่องหมอผี

 หมอผี "หนีผะ"

หมอผีหรือในภาษาลีซูเรียกว่า "หนี่ผะ" ซึ่งจะทำหน้าที่ทำพิธีกรรมต่างๆในบ้านและในหมู่บ้าน ผู้ที่จะมาเป็นหนี่ผะได้นั้นจะต้องมีเหตุเกิดขึ้นในลักษณะที่ผีบรรพบุรุษ ต้องการจะเข้าทรงในร่างของบุคคลนั้นๆ โดยเอาจะมาเข้าฝันหรือมีอาการเจ็บป่วยบ่อยๆ ตัวสั่นและจะสวดบทเพลงโดยไม่รู้ตัว จิตจะอ่อนลง รู้สึกอ่อนเพลียง่าย เป็นต้น        

เมื่อรู้ตัวว่า ผีบรรพบุรุษจะมาเข้าทรง ลีซูมีความเชื่อว่า ถ้าบุคคลใดหลีกเลี่ยงด้วยการไม่ยอมเป็นหนี่ผะี ก็จะมีโรคภัยไข้เจ็บเกิดขึ้นบ่อยๆโดยไม่ทราบสาเหตุ จึงจำเป็นต้องเป็นหนี่ผะตามความประสงค์ของผีบรรพบุรุษ คนที่เป็นหนี่ผะจะสามารถเข้าใจ,รู้พิธีกรรมต่างๆ, บทสวดโดยไม่ต้องเรียนรู้กับผู้อื่น เพราะหนี่ผะสามารถติดต่อกับผีวิญญาของบรรพบุรุษได้

หนี่ผะ จะเป็นคนหนุ่มหรือคนเฒ่าก็ได้ ไม่จำกัดอายุ แต่ผู้ที่ถูกเลือกจากผีบรรพบุรุษจะเป็นเฉพาะผู้ชายเท่านั้น  แต่ละหมู่บ้านจะมีหนี่ผะ 1-2 คน ถ้าหมู่บ้านไหนไม่มี เมื่อต้องการทำพิธีเข้าทรงก็ต้องไปเชิญผู้ที่เป็นหนี่ผะมาทำพิธีให้

ก่อนหนี่ผะจะเข้าทรง เจ้าของบ้านจะต้องเปลี่ยนถ้วยน้ำที่หิ้งบูชาในบ้าน และเตรียมใบไม้ ภาษาลีซูเรียกว่าใบ“โลขว่า”ใบ ไม้ชนิดนี้ใช้ทำพิธีทุกพิธีกรรม จากนั้นหนี่ผะจะจุดธูป เทียน หน้าหิ้งบูชาแล้วก้มค้อมลงเล็กน้อย แล้วจะสวดเป็นเสียงเพลงภาษาลีซู  แล้ว ผีบรรพบุรุษก็จะมาเข้าทรง  ตัวหนี่ผะจะสั่น พูดจาเสียงผิดเพี้ยนไปจากเดิม พอสวดจบแล้ว หนี่ผะก็จะกลับสู่สภาพปกติ ญาติหรือผู้ใกล้ชิดจะช่วยกันประคองร่างของหนี่ผะไว้ มิให้ล้มลงสู่พื้นดิน หลังจากหนี่ผะฟื้นสู่สภาพปกติ มีสติคืนมา  ก็จะจำไม่ได้ว่าตนได้ทำอะไรหรือพูดอะไรไปบ้าง