วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
14/01/2008
ที่มา: 
มูลนิธิกระจกเงา โครงการพิพิธภัณฑ์ชาวเขาออนไลน์

นิทานลาหู่-จะหวะน่ะโหวย

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีพี่น้องคู่หนึ่งเป็นพี่ชายกับน้องสาว พี่ชายชื่อ จะหวะ น้องสาวชื่อ น่ะโหวย ทั้งสองมีอาชีพทำไร่ ทั้งยังปลูกกล้วยไว้ขายด้วย อยู่มาวันหนึ่งพ่อกับแม่ของทั้งสองอยากกินกล้วยที่ปลูกไว้เพราะว่ามันออกมาเป็นเครือใหญ่ ลูกอวบ และเหลือสุกกำลังน่ากิน พ่อกับแม่จึงบอกลูกทั้งสองให้ไปตัดกล้วยมาให้พ่อกับแม่กิน แต่ทั้งสองก็บอกว่าจะเอาไปให้เทพเจ้ากิน ก่อน ว่าแล้วทั้งสองก็แบกเครือกล้วยเครือนั้นไปถวายเทพเจ้า เมื่อถวายเสร็จเทพเจ้าก็บอกว่า เทพเจ้าที่แท้จริงของจะหวะและน่ะ โหวยนั้นก็คือพ่อแม่ของพวกเขา ดังนั้นให้นำกล้วยไปให้พ่อกับแม่กินจะดีกว่า หลังจากนั้นทั้งสองก็กลับบ้านแล้วนำกล้วยไปให้พ่อ กับแม่ แต่พ่อกับแม่ก็ไปยอมกินเพราะว่ายังโกรธที่ลูกไม่ยอมให้กินตั้งแต่แรก จะหวะกับน่ะโหวยไม่รู้จะทำอย่างไรจึงเอากล้วยไป ทิ้งในป่า เมื่อเวลาผ่านไปนานพอสมควรกล้วยก็เริ่มเน่าและกลายเป็นน้ำที่มีฤทธิ์เป็นเหล้าทำให้เมา แล้วก็มีนกตัวหนึ่งบินมา กินน้ำที่กล้วยนกก็เมา เมื่อสัตว์อื่นมากินก็เมา จนมีชายคนหนึ่งผ่านมาก็เกิดความสงสัยว่าเหตุใดพวกสัตว์ถึงดูไม่มีสติเมื่อกินน้ำ ตรงนี้ เขาเลยลองกินบ้าง ยิ่งกินก็ติดใจ กินจนเมามายไม่ได้สติจนไปเอามีดไปตัดหน้าอกภรรยาแล้วเอาไปทำอาหารกินจนหมด หลังจากนั้นเขาก็กลายเป็นคนบ้าแล้วหายไปจากหมู่บ้านเลย
***การกินเหล้าเป็นสิ่งไม่ดี ดังนั้นในพิธีกรรมของลาหู่จึงไม่นิยมนำเหล้ามาเป็นส่วนประกอบในพิธ