นิทานปกาเกอะญอ - ไหสามใบ

นิทานปกาเกอะญอ-ไหสามใบ

มีพี่น้องอยู่สามคนอาศัยอยู่กับแม่ พ่อของพวกเขาทิ้งช้างไว้ให้หนึ่งตัว และเงินอีกหนึ่งไหและที่นาหนึ่งผืนทำกินด้วยกัน ทุกวันลูก ๆ ก็จะออกไปทำนาด้วยกันฝ่ายแม่นั้นอยู่ที่บ้าน ก็ได้เอาขี้วัวขี้ควายใส่ไหไว้ไหหนึ่ง เอากระดูกวัวกระดูกควายใส่ไหหนึ่ง เอาเงินทองใส่ไว้ไหหนึ่ง แล้วเขียนชื่อลูกติดไว้คนละไห

ต่อมาไม่นานแม่ก็ป่วยหนักและเริ่มรู้สึกตัวว่าไม่ค่อยไหวแล้วจึงเรียกให้ลูกทั้งสามเข้ามาหาและบอกว่าถ้าแม่ตาย พวกเจ้าก็เอาไหที่เขียนชื่อไว้แล้วไปคนละใบนะอย่าได้ทะเลาะกันเด็ดขาดต่อมาไม่นานก็ตาย เมื่อพวกลูก ๆ จัดงานศพเสร็จเรียบร้อยก็เอาสมบัติที่แม่เตรียมไว้มาแบ่งกัน ของพี่คนโตนั้นเป็นเงินทอง ของคนที่สองเป็นกระดูกวัวกระดูกควาย ของคนที่สามเป็นขี้ควาย

เมื่อเป็นเช่นนี้ทั้งสามก็เริ่มทะเลาะกันและแย่งเงินทองกัน น้องทั้งสองก็ว่าได้กระดูกับขี้ควายจะเอาไปทำอะไรได้ ให้พี่เอาเงินมาแบ่งให้ เมื่อตกลงกันไม่ได้จึงให้หัวหน้าหมู่บ้านช่วยตัดสิน หัวหน้าหมู่บ้านจึงถามว่า

นอกจากเงินที่อยู่ในแล้ว พวกเจ้ายังมีสมบัติอะไรอีกก็มีช้างหนึ่งตัว กับที่นาหนึ่งผืนที่ทำด้วยกัน เมื่อหัวหน้าหมู่บ้านได้ยินก็พูดว่าแม่ของพวกเจ้าช่างฉลาดยิ่งนัก ควายหมายของแม่เจ้าก็คือ คนที่ได้เงินทองก็เอาเงินทองไปคนที่ได้กระดูกก็เอาช้างไป และคนที่ได้ขี้ควายก็เอาที่นาไป เมื่อหัวหน้าหมู่บ้านตัดสินให้เช่นนี้ก็ทำให้ทุกคนพอใจในสิ่งที่แม่ให้ และกลับบ้านไปอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุขเหมือนเดิม