วัฒนธรรมการทอผ้าของกลุ่มชนต่างๆ - ผ้าทอลาวคั่งและลาวกา, ผ้าทอลาวภาคอีสาน, ผ้าทอลาวภาคกลาง, ผ้าทอภาคใต้

วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
13/08/2008
ที่มา: 
พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร http://www.thaitextilemuseum.com

วัฒนธรรมการทอผ้าของกลุ่มชนต่างๆ (ต่อ)

:: ผ้าทอของลาวคั่งและลาวกา ::


เชื้อสายลาวคั่งและลาวกาทั้งสองพวกอยู่ในอาณาเขตใกล้เคียงกัน มีวีธีทอผ้าคล้ายกัน ลาวคั่งอยู่ที่จังหวัดสุพรรณบุรี  บ้านทุ่งนาตาปิ่น อำเภอเดิมบางนางบวช  และหมู่บ้านใกล้เคียง อีกแห่งหนึ่งอยู่ที่บ้านโคกหม้อ อำเภอทัพทัน อุทัยธานี ส่วนพวกลาวกาอยู่ที่อำเภอบ้านไร่และตำบลใกล้เคียง

ผ้าของพวกลาวคั่งลาวกาเหมือนกันแทบทุกประการ เป็นศิลปะพื้นบ้านแท้ นิยมใช้สีสดตัวผ้านุ่งทอด้วยวิธีผสมมัดหมี่และยก (ขิด) และจก การจกใช้วิธีนับเส้นไหมและสอดด้วยมือ ด้ายเส้นใหญ่จึงดูเป็นลวดลายหยาบ การขึ้นหูกทอเอาหลังลายขึ้นข้างบน การทอไม่มีแบบแผนตายตัว ไม่มีชื่อลายแน่นอน แต่ละครั้งลายไม่ซ้ำกัน

การออกแบบลายผ้าโดยไม่มีการออกแบบล่วงหน้าจึงทำให้ดูมีชีวิตชีวา แต่มีข้อดีข้อเสียคือขึ้นอยู่กับรสนิยมของผู้ทอ และยังทำผ้าห่มนอนที่มีลักษณะและลวดลายที่มีเอกลักษณ์ พิเศษของอำเภอบ้านไร่และสุพรรณบุรี


 :: ผ้าทอลาวภาคอีสาน ::

เชื้อสายลาวภาคอีสานเป็นลาวที่อาศัยมาแต่ดั้งเดิม ไม่ได้อพยพมาจากไหน มีอาณาเขตกว้างไกล ทั้งอีสานใต้มีศิลปวัฒนธรรมร่วมกันแตกต่างกันบ้างในรายละเอียดที่เป็นข้อปลีกย่อยแต่วัฒนธรรมประเพณีการใช้ผ้ากรรมวิธีผลิตผ้าเหมือนกัน ผ้าที่ทำมากคือผ้ามัดหมี่ ผ้าขิด ผ้าทอยกดอกทั้งฝ้ายและไหม ถ้าเป็นผ้าซิ่นลายจะเป็นลายที่ลงมาขนานกับลำตัว ซึ่งต่างกับลายผ้าทางล้านนาซึ่งเป็นลายขวั้นรอบตัว อีสานไม่นุ่งสั้นเหมือนลาวเวียงจันทร์ แต่ก็ไม่ยาวกรอมเท้า การทอผ้ามัดหมี่ได้รับอิทธิพลจากเขมรที่พนมเปญและพระตะบอง



ผ้าขิด

 



ผ้ามัดหมี่


 :: ผ้าทอลาวภาคกลาง ::

ผ้าไทยภาคกลางจะเป็นผ้าที่ทอทางแถบจังหวัดสระบุรี ราชบุรี ชลบุรีที่อ่างศิลา ส่วนใหญ่จะเป็นผ้าฝ้าย เป็นการทอผ้าพื้นสลับสี มุ่งที่จะเป็นผ้าที่มีคุณภาพดี คงทนในการใช้สอยมากกว่าจะเน้นเรื่องความงดงาม


    

ผ้าอ่างศิลา จ.ชลบุรี                                          


:: ผ้าทอภาคใต้ ::

ผ้าไทยภาคใต้เท่าที่พบมีที่อำเภอพุมเรียง จังหวัดไชยา เป็นที่ ๆ เคยมีฝีมือในการทอผ้ายกไหมและผ้ายกด้วยดิ้นเงินและทองที่จังหวัดนครศรีธรรมราชเคยมีผ้ามัดหมี่ไหมและผ้ายก และมีผ้าฝ้ายที่เกาะยอ จังหวัดสงขลา ลายที่เคยพบเป็นผ้าฝ้ายลายราชมุข ราชวัต เช่นเดียวกับผ้าที่เพชรบูรณ์


ผ้าพุมเรียงภาคใต้

 



ผ้ายกนครศรีธรรมราช


ต้นฉบับ : http://www.thaitextilemuseum.com/Thai/Textile/Textile1/textile1.html