วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
02/12/2007
ที่มา: 
มูลนิธิกระจกเงา โครงการพิพิธภัณฑ์ชาวเขาออนไลน์ http://www.hilltribe.org

อาชีพ

กะเหรี่ยง หรือ “ ปกากะญอ” ขึ้นชื่อว่าเป็นชนเผ่าที่รักความสันโดษ อยู่อย่างเงียบ ๆ ชอบใช้ชีวิตอยู่กับป่าไม้ลำเนาไพร ยึดถืออาชีพที่เป็นอิสระ กะเหรียงดั้งเดิมส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพทำไร่ ทำนา อยู่ตามป่าตามเขา ปลูกพืชผักสวนครัวตามฤดูกาล ส่วนสัตว์เลี้ยงก็จะเลี้ยงไว้เพื่อเป็นอาหารมากกว่าการค้าขาย ใช้ชีวิตแบบพึ่งป่าพึ่งน้ำอาศัยอยู่รวมกันเป็นกลุ่มใหญ่

การเกษตรของชนเผ่ากะเหรี่ยง


การเกษตรใน อดีต

อาชีพการเกษตรเป็นอาชีพที่ชนเผ่ากะเหรี่ยงจะยึดเป็นอาชีพหลัก เช่น การทำไร่ ทำนา สมัยก่อนจะชอบทำไร่เลื่อนลอย แต่ภายหลังหันมาดำนา โดยใช้ช้างเป็นเครื่องมือบุกเบิก นอกจากทำนา ทำไร่แล้ว ยังปลูกพืชผักสวนครัวเอาไว้กินเอง พืชที่นิยมปลูก เป็นจำพวก ถั่ว ข้าวโพด ขิง มะเขือ หัวหอม ผักประเภทต่าง ๆ นอกจากนี้ยังปลูกฝ้ายเอาไว้เองในครัวเรือน เพื่อถักทอเป็นเครื่องนุ่งห่ม บ้างก็ปลูกเพื่อส่งออกในตลาดเพื่อมาเป็นเงินจุนเจือครอบครัว
การเกษตรปัจจุบัน
อาชีพ การเกษตรของชนเผ่ากะเหรี่ยง เริ่มมีการเปลี่ยนแปลงจากอดีตที่เคยปลูกไว้กินไว้ใช้ แต่ภายหลังเริ่มมีการปลูกในปริมาณที่เพิ่มมากขึ้น เพื่อส่งออกในตลาด และนอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนแปลงทางด้านเทคโนโลยีทางการเกษตร อย่างเห็นได้อย่างชัดว่า สมัยก่อนจะใช้ควายในการไถนาเป็นหลัก แต่ปัจจุบันได้มีการใช้รถไถเดินตาม เข้ามาแทนที่ควาย ทำให้การเร่งที่จะเพิ่มผลผลิต ต้องผ่านกระบวนการแข่งขันทางการตลาดเพิ่มมากขึ้นในสังคมของชนเผ่ากะเหรี่ยง

การค้าขายของชนเผ่ากะเหรี่ยง


การค้าขายในอดีต

การค้าขายของชนเผ่ากะเหรี่ยงในอดีตจะไม่มีการใช้เงินตรา ส่วนใหญ่จะเป็นการแลกเปลี่ยนสินค้า คือ เมื่อล่าสัตว์หรือหาของป่าได้ ก็จะนำไปแลกเปลี่ยนกับสิ่งของเครื่องใช้ในเมือง หรือแลกเปลี่ยนกันเอง อยู่ที่ความพอใจ และการตกลงกันระหว่างสองฝ่าย
การค้าขาย ปัจจุบัน
เมื่อเวลาผ่านยุคสมัยเปลี่ยนไป ทำให้มีการค้าขายโดยใช้เงินตราเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน แทนที่จะเป็นสิ่งของเหมือนดังเช่นสมัยก่อน และในปัจจุบันจะพบว่า มีบางส่วนที่ทำการค้าขายขนาดย่อมภายในหมู่บ้านของตนเอง

การรับจ้างใน อดีต
ไม่มีการรับจ้างแต่จะเป็นการช่วยเหลือกันมากกว่า โดยภาษา ปกากะญอ เรียกว่า “มาเด๊าะมากะ” หมายความว่า การลงแขก ซึ่งลักษณะจะเป็นแบบการเวียนกันในบ้านแต่ละหลัง ซึ่งเมื่อบ้านหลังแรกทำงานบ้านอื่น ๆ ก็จะมาช่วยกัน และผลัดเปลี่ยนกันไปจนครบทุกบ้าน การตอบแทนก็จะเป็นข้าว อาหาร ที่นำมาเลี้ยงสู่กัน
การรับจ้าง ปัจจุบัน
เป็นการทำงานรับจ้างแบบขายแรงงาน คือ การทำงานจะต้องมีการจ้างวานกัน และได้รับค่าตอบแทนเป็นเงิน ตามกาลเวลาที่เปลี่ยนไป

การเลี้ยงสัตว์ใน อดีต

จะนิยมเลี้ยงสัตว์จำพวกเป็ด ไก่ สุกร เพื่อนำมาเป็นอาหาร โค กระบือ นำมาใช้ไถนา และช้าง นำมาใช้ในงานลากไม้ซุง นอกจากนั้นแล้วสัตว์ชนิดต่าง ๆ ยังถูกนำมาใช้ในงานพิธีต่าง ๆ ด้วย เช่น งานแต่งงาน ก็จะมีการฆ่าหมูเลี้ยงแขก เป็นต้น

การเลี้ยงสัตว์ ปัจจุบัน
แรงงานสัตว์ถูกนำมาใช้ในเชิงธุรกิจการท่องเที่ยวมากขึ้น เช่น ช้าง ก็จะเป็นการนำมาใช้ในการทำทัวร์ โดยการนำนักท่องเที่ยวขึ้นหลัง และเดินชมธรรมชาติ ชมวิว ตามป่าเขา เป็ด ไก่ สุกร ก็มีการเลี้ยงเพื่อส่งเข้าโรงฆ่าสัตว์ และนำเนื้อที่ได้มาขายให้กับนักท่องเที่ยวเป็นหลัก