วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
08/10/2008
ที่มา: 
เว็บไซต์ล้านนาคดี http://lanna.mju.ac.th/ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ "ทุกภาพ ทุกตัวอักษร มอบเป็นวิทยาทานแด่ทุกท่าน"

อาหารล้านนา : น้ำพริกตาแดง

น้ำพริกตาแดง หรือ น้ำพริกแดง ประกอบด้วยเครื่องปรุงดังนี้ พริกแห้ง ( เลือกเม็ดแดง ) ปลาย่าง หอม กระเทียม ถั่วเน่าแข็บ ปลาร้า เกลือ ( จะใส่กะปิก็ได้ ) ขั้นตอนการทำเริ่มจากนำพริกเสียบไม้ไปย่างไฟอ่อนเรียกว่า ภิงไฟ พอให้กรอบและหอม อย่าให้เรียม นำกระเทียมและหอมไปหมกไฟพอสุก แกะเปลือกออก กะปิย่างไฟ ปลาร้าสับห่อใบตองหมกไฟหรืออย่างไฟให้สุก ถั่วเน่าแข็บปิ้งไฟให้เหลืองหอม ส่วนปลาย่างนำไปปิ้งให้หอมและกรอบ จากนั้นนำส่วนประกอบต่าง ๆ โขลกเข้าด้วนกัน อาจมีการเติมน้ำในขณะตำเล็กน้อยให้น้ำพริกเหนียว และละเอียดก่อนรับประทานอาจเผามะเขือเทศลงตำด้วยและโรยต้นหอมผักชีก็ได้


น้ำพริกตาแดงนี้ สามารถตำเก็บไว้นานนับเดือนสำหรับรับประทานประจำในสำรับในยามเดินทางไกล หรือติดข้าวห่อยามออกไปทำงานนอกบ้าน ซึ่งสมัยก่อนมักเอาใบตองแห้งห่อไว้ และเมื่อเก็บไว้นานอาจมีลักษณะแห้ง ดังนั้นเมื่อจะรับประทานจะเอาน้ำหยดใส่แล้วคนให้มีลักษณะเหนียว หรือเหลวเล็กน้อยหรืออาจบีบเอาน้ำจากผลมะกอกเติมก็ได้ การกินน้ำพริกแดงโดยทั่วไปนิยมกินกับผักสุก โดยการนึ่ง ต้ม หรือลวก เช่นผักกาด ฯลฯ และอาจมีชิ้นปิ้ง ( อ่าน ‘' จิ้นปิ้ง '') คือเนื้อปิ้งหรือทอดรับประทานร่วมด้วย บ้างก็ชอบรับประทานพร้อมกับ แคบหมู ผักกาดจอ เป็นต้น

จากการศึกษาอาหารไทยพื้นบ้านภาคเหนือของเสาวภาศักยพันธุ์ ( ๒๕๓๔ ) พบว่าน้ำพริกตาแดง ในปริมาณ ๑๐๐ กรัม มี ๑๔๗ . ๓๗ แคลอรี โปรตีน ๑๐ . ๑๔ กรัม ไขมัน ๕ . ๒๒ กรัม คาร์โบไฮเดรต ๑๔ . ๙๔ กรัม แคลเซียม ๙๗ . ๔๘ มิลลิกรัม วิตามินเอ ๑ , ๕๓๙ . ๘๗ อาร์อี วิตามินบีหนึ่ง ๐ . ๑๐ มิลลิกรัม วิตามินบีสอง ๐ . ๒๕ มิลลิกรัม ไนอะซิน ๓ . ๒๓ มิลลิกรัมและวิตามินซี ๑๐ . ๕๐ มิลลิกรัม