ค้นหา
เมนู
- หน้าหลัก
- หมวดหมู่
- ภัยพิบัติ (65)
- ธรรมชาติ (286)
- วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (172)
- สังคม (2814)
- วัฒนธรรม (3270)
- ความรู้พื้นฐานทางวัฒนธรรม (19)
- ชาติพันธุ์ (531)
- ประเพณี (780)
- ภูมิปัญญาไทย (1652)
- เครือข่ายทางวัฒนธรรม (204)
- วัฒนธรรมหลวง (17)
- เนื้อหาวัฒนธรรมรอจัดหมวด (0)
- ศิลปะและการบันเทิง (699)
- ศาสนาและจิตวิญญาณ (7090)
- เนื้อหารอจัดหมวด (26)
- ค้นหาชั้นสูง
- บริจาคเนื้อหา
- เกี่ยวกับโครงการ
ล็อกอิน
การขนข้าว (2) - วิธีการขนข้าว
:: มัดข้าวเสียบที่ปลายหลาว :: (ภาพจากพิพิธภัณฑ์วัดร้องเม็ง จังหวัดเชียงใหม่)
วิธีการขนข้าว
การหาบ
การขนข้าวโดยการหาบนั้น จะนำมัดข้าวมาเสียบที่ปลายทั้ง 2 ข้างของหลาว โดยให้ด้านที่มีรวงข้าวห้อยลงแล้วหาบไป
การหาบข้าวโดยใช้หลาวนี้ บางพื้นที่เรียกว่า “หาบข้าวหลาว”
การแบก
นอกจากการหาบแล้วชาวไร่ชาวนายังมีวิธีขนข้าวโดยการ แบกขึ้นหลังหรือไหล่ ดังนี้
:: การแบกโดยใช้ศีรษะรองรับน้ำหนัก ::
การใช้ตะกร้าหรือกระบุง
การแบกโดยใช้ตะกร้าหรือกระบุงมี 2 ลักษณะคือ การใช้ศีรษะรองรับน้ำหนักและการใช้ไหล่รองรับน้ำหนัก
:: การแบกโดยใช้ไหล่หรือบ่ารับน้ำหนัก ::
การใช้ไม้ไผ่
ในบางพื้นที่ จะใช้ไม้ไผ่ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร รองรับข้าวเฟ่าแล้วแบกขึ้นบ่า
:: ใช้ไม่ไผ่รองด้านล่างข้าวเฟ่า ::
:: ใช้ไม้ไผ่ช่วยในการแบกข้าว ::
การใช้ม้าว
การใช้งานจะนำม้าวไปรวบข้าวเฟ่า รัดให้แน่น แล้วแบกขึ้นไหล่ทั้ง 2 ข้าง
:: ใช้ม้าวช่วยแบก ::
การใช้ผ้าห่ม
นอกจากการใช้ “กึ” ในการเป๊อะแล้ว ชาวกะเหรี่ยงบางพื้นที่จะใช้ผ้าห่มขนาดใหญ่ที่ทอเป็นผืนยาวๆ (ดูอุปกรณ์ขนข้าวเฟ่า) แล้วใช้เชือกปอสองเส้นมัดมุมผ้าห่มทั้งสองด้าน เอาข้าวเฟ่าใส่ในผ้าห่ม แล้วแบกเอาไปที่บริเวณที่จะฟาดข้าว
เอกสารอ้างอิง
มิ่งสรรพ์ ขาวสอาด และ คณะ ,โครงการศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว. รายงานวิจัย เชียงใหม่ : สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่,2545.
ขอบคุณข้อมูลจาก สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ http://www.sri.cmu.ac.th/~postharvest/
และ โครงการพัฒนาบัณฑิตศึกษาและวิจัย เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
อ่านเรื่อง ภูมิปัญญาท้องถิ่นหลังการเก็บเกี่ยวทุกหัวข้อ คลิ๊กที่นี่จ้า