ชนเผ่าม้ง - ชีวิตคู่

ชนเผ่าม้ง : ชีวิตคู่ 

ในอดีตส่วนใหญ่แล้วม้งจะเป็นครอบครัวขนาดใหญ่ ดังนั้นเมื่อคู่บ่าว-สาวยินดีพร้อมใจแต่งงานด้วยกัน ผู้หญิงม้งที่แต่งงานแล้วส่วนใหญ่จะต้องเตรียมตัวเพื่อที่จะให้กำเนิดบุตร ผู้หญิงม้งจะต้องทำงานทุกชนิด และตื่นนอนตั้งแต่เวลา 04.00น – 05.00 น ต้องตักน้ำ ตำข้าว หุงหาอาหารให้สมาชิกในบ้านรับประทาน และหาอาหารให้สัตว์เลี้ยงด้วย พอฟ้าสางแล้วต้องเตรียมตัวเพื่อไปทำงานในไร่ เช่น เก็บเกี่ยวฝิ่น ถางหญ้า หรือเก็บเกี่ยวผลผลิตที่ปลูกไว้ในไร่หรือ หากวันไหนไม่มีงานในไร่ก็ต้องทำงานอยู่กับบ้าน เช่น ทอผ้าเลี้ยงลูก เป็นต้น ส่วนฝ่ายชายที่เป็นสามีจะสบายมากกว่า คือนั่งจิบน้ำชานอนสูบฝิ่นเฝ้าบ้าน สนทนากับแขก แม้ว่างานในกลางวันเสร็จสิ้นลงแล้ว แต่ในตอนกลางคืนเธอต้องปั้นฝิ่น และทำให้ร้อนเพื่อให้สามีสูบ งานของเธอจะสิ้นสุดลง ก็ต่อเมื่อทุกคนในบ้านหลับกันหมดแล้ว

ผู้หญิงม้งมักต้องทำงานหนักกว่าผู้ชาย เพราะว่า ชายม้งถือว่าได้ซื้อผู้หญิงมาทำหน้าที่แทนทุกคนในบ้าน หรือมาเป็นคนรับใช้ ดังนั้น ผู้หญิงม้งที่แต่งงานจึงเปรียบได้ว่าเป็นคนรับใช้ ดังนั้นงานที่จะต้องทำมีอยู่มากมาย และไม่มีวันหมด ทำงานหนักทุกวัน แต่ไม่พอเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง ทำให้ชายม้งต้องการมีภรรยาหลายคน เพื่อที่จะได้มาแบ่งภาระเหล่านี้ บางคนอาจมีถึง 4 คน แต่บรรดาภรรยา ของชายม้งจะอยู่ร่วมกันเสมือนญาติพี่น้อง ไม่มีการทะเลาะวิวาทกันแต่ปัจจุบัน ม้งเริ่มรับวัฒนธรรมของคนไทย จึงทำให้ครอบครัวม้งมีขนาดเล็กลง คือ จะประกอบ ด้วยพ่อ แม่ ลูก เท่านั้น และผู้ชายม้งเริ่มหันมาให้ความช่วยเหลือภรรยาของตนมากขึ้น