ประเพณีท้องถิ่นภาคกลาง - ประเพณีการค้ำต้นโพธิ์

ประเพณีการค้ำต้นโพธิ์

ภาค      ภาคกลาง
จังหวัด   สมุทรปราการ
ช่วงเวลา ช่วงสงกรานต์ ในเดือนเมษายน

• ความสำคัญ

ประเพณีของชาวรามัญที่เกี่ยวข้องกับเทศกาลสงกรานต์อีกอย่างหนึ่งก็คือ การค้ำต้นโพธิ์ เพราะถือว่าการค้ำต้นโพธิ์นี้เป็นการค้ำจุนศาสนา เพราะต้นโพธิ์เป็นต้นไม้ที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา จึงถือว่าเป็นการทำบุญเพื่อสาธารณประโยชน์แต่มิใช่ว่าเมื่อถึงวันสงกรานต์จะ ไปค้ำกันทุกคน

แต่มีหลักอยู่ว่า วันที่ ๑๔ เมษายน เป็นวันที่ตรงกับวันอะไรผู้ที่เกิดตรงกับวันนั้นเป็นผู้ที่ต้องนำไม้ไปค้ำ ต้นโพธิ์ เช่นวันที่ ๑๓ เป็นวันอาทิตย์ ปีนั้นคนที่เกิดวันจันทร์จะเป็นผู้ที่นำไม้ไปค้ำ ถ้าวันที่ ๑๓ เป็นวันจันทร์ คนที่เกิดวันอังคารก็จะต้องนำไม้ไปค้ำ เป็นต้น ที่มีหลักการอยู่เช่นนี้ก็เพราะถือว่า ในระหว่างสงกรานต์ ๓ วันนั้น วันที่ ๑๓ เป็นวันสิ้นปี วันที่ ๑๔ เป็นวันกลางคือไม่ใช่ปีใหม่และไม่ใช่ปีเก่า ส่วนวันที่ ๑๕ นั้นเป็นวันขึ้นปีใหม่ ดังนั้นคนที่เกิดวันที่อยู่ระหว่างกลางที่ชาวรามัญเรียกว่า "งัวกร๊าบฮนาม" คือวันปีเก่าก็ไม่ใช่ปีใหม่ก็ไม่ใช่ถือว่าปีนั้นไม่ใคร่จะดีอาจจะเป็นความ เชื่อที่มาจากการถือฤกษ์ยาม จึงต้องทำบุญที่เป็นสาธารณประโยชน์ คือการค้ำต้นโพธิ์ หรือซ่อมทางเดิน หรือซ่อมสะพานที่เป็นทางของสาธารณะ เป็นต้น หากมิได้ทำสิ่งใดก็ต้องนำไม้ไปค้ำต้นโพธิ์ คือ หาไม้ที่มีง่ามตรงปลายยาวประมาณ ๑ เมตร ปอกเปลือกทาขมิ้นให้สวยงาม แล้วนำไปค้ำไว้ที่โคนต้นโพธิ์ในวัด ซึ่งผู้หลักผู้ใหญ่ก็ยังปฏิบัติกันอยู่จนถึงปัจจุบันนี้ ทำให้ทุกคนได้มีโอกาสซ่อมแซมสิ่งที่เป็นสาธารณประโยชน์