ประเพณีท้องถิ่นภาคกลาง - ประเพณีสงกรานต์บ้านมอญ , สงกรานต์พระประแดง

วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
28/11/2008
ที่มา: 
ประเพณีไทยดอทคอม http://www.prapayneethai.com/

ประเพณีสงกรานต์บ้านมอญ , สงกรานต์พระประแดง

ภาค     ภาคกลาง
จังหวัด  สมุทรปราการ
ช่วง เวลา ช่วง ๑๓-๑๕ เมษายน แต่ปัจจุบันนี้ ๑๓ เมษายน จะมีประเพณีแห่หงส์ธงตะขาบก่อน หลังจากวันที่ ๑๓ ประมาณ ๗ วันและเป็นวันอาทิตย์ จะมีขบวนแห่นางสงกรานต์

  • ความสำคัญ

ก่อนที่จะกล่าวถึงเรื่องสงกรานต์บ้านมอญปากลัด หรือสงกรานต์พระประแดง ขอกล่าวถึงวิถีชีวิตของชาวมอญก่อนว่า แต่เดิมนั้นชาวมอญพระประแดงเกือบจะทั้งหมดประกอบอาชีพทำนาและทำกันอยู่หลาย แห่ง เช่น ที่พระประแดง ที่อำเภอบางพลี อำเภอมีนบุรี และที่อื่น ๆ อีกตามสมควร สำหรับผืนนาในพระประแดงปัจจุบันได้กลายเป็นที่อยู่อาศัยเต็มไปหมด จึงไม่มีการทำนาในถิ่นนี้อีกต่อไป
มอญพระประแดงดังกล่าวนี้จะมีบ้านพักของตนเองอยู่สองแห่ง คือ ที่พระประแดงแห่งหนึ่งกับท้องที่ที่ตนประกอบอาชีพอีกแห่งหนึ่ง เมื่อถึงฤดูทำนาก็จะพักอยู่ที่นั่น เมื่อเก็บเกี่ยวเสร็จแล้วจึงจะกลับมาพักอยู่ที่บ้านพระประแดง ซึ่งจะอยู่ในช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์ ถึง เดือนพฤษภาคม

  • พิธีกรรม

ช่วงเวลาดังกล่าว นับว่าเป็นโอกาสดีสำหรับชาวมอญที่จะได้ทำบุญสร้างกุศล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งมีความหมายอย่างยิ่งสำหรับหนุ่มๆ สาวๆ ที่จะได้สนุกสนานกันหลังจากที่เหน็ดเหนื่อยจากการทำนามาเกือบ ๙ เดือนเต็ม วันสงกรานต์ของชาวมอญนั้นมิใช่เพียงวันที่ ๑๓,๑๔ และ ๑๕ เท่านั้น แต่ยังได้มีการเตรียมกันมาตั้งแต่ต้นเดือนเมษายน เริ่มด้วยการทำความสะอาดบ้านช่องเรือนชาน ตลอดจนใต้ถุนบ้านและบริเวณทั้งหมด มีการตระเตรียมเสื้อผ้าอาภรณ์ กวนขนมประเพณี เช่น กะละแม หรือข้าวเหนียวแดงหรือข้าวเหนียวแก้ว ตามสะดวกไว้สำหรับทำบุญและแจกจ่ายไปตามบ้านญาติบ้าง เพื่อนบ้านบ้าง เป็นการแสดงอัธยาศัยไมตรีต่อกัน หลังจากนั้นพวกหนุ่ม ๆ สาว ๆ จะช่วยปรับพื้นที่ ๆ จะเล่นสะบ้า อาจจะเป็นใต้ถุนบ้านหรือกลางลานบ้านก็ได้แล้วแต่สะดวก เมื่อถึงวันสงกรานต์ แต่ละบ้านจะไปทำบุญกันที่วัด บางบ้านยังหุงข้าวสงกรานต์อีกด้วย ตกกลางคืนจึงจะมีการเล่นสะบ้ากัน

  • สาระ

ในระหว่างสงกรานต์จะมีการจัดขบวนแห่อย่างสวยงามจากหมู่บ้านต่าง ๆ ร่วมแรงร่วมใจกันมาร่วมงาน ในขบวนจะตกแต่งอย่างสวยงามมี เทพีสงกรานต์อยู่ในขบวนแห่ มีขบวนแห่นกแห่ปลา มีการละเล่นสะบ้าเป็นที่สนุกสนาน เป็นที่เรื่องลือไปในหมู่ของชาวไทยและชาวต่างประเทศ แต่ในปัจจุบันงานสงกรานต์พระประแดงนี้จะมีการแห่แหนหลังจากวันที่ ๑๓ เมษายนไปแล้วประมาณ ๑ สัปดาห์และจะต้องเป็นวันอาทิตย์ด้วย