พิธีกรรมภาคตะวันออกเฉียงเหนือ - ลำผีฟ้า

ลำผีฟ้า

ภาค     ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
จังหวัด  ขอนแก่น

• ลักษณะความเชื่อ

เชื่อว่าผีมีอำนาจเหนือกว่ามนุษย์ ผีที่มีอยู่ในโลกมนุษย์มีหลายประเภท เช่น ผีปู่ตา ผีตาแฮก ผีปอบ ผีพราย ผีกองกอย ผีเป้า ผีโพง ผีเงือกหรือผีน้ำ ผีเผด (เปรต) ผีป่า ผีภู ฯลฯ และมีพิธีการที่ปฏิบัติต่อผีถ้าทำผิดจากแนวปฏิบัติผีจะทำให้เจ็บไข้ได้ป่วย

ผีฟ้า คือแถนที่อยู่บนฟ้ามีอำนาจเหนือกว่าทุก ๆ ผี ที่อยู่บนโลกมนุษย์ สามารถมารักษาเยียวยาอาการเจ็บไข้ได้ป่วยของมนุษย์ให้หายได้

• ความสำคัญ

ลำผีฟ้า เป็นพิธีกรรมรักษาผู้ป่วยที่มีสุขภาพจิตไม่ดี หรืออาการเจ็บป่วยที่เกิดจากจิตใจ ทำให้หายจากการเจ็บป่วยได้ นอกจากนี้จะทำให้ครอบครัวและคณะญาติพี่น้องเกิดความสามัคคีกัน ทำให้ทุกคนต้องทบทวนพฤติกรรมหรือการกระทำของตนเองเสมอว่า มีอะไรผิดจากทำนองคลองธรรมหรือไม่

• พิธีกรรม

แม่หมอ หรือครูบาจะจัดเครื่องบูชาผีแล้วลำส่องดูก่อนว่าการเจ็บป่วยนั้นเกิดจากอะไร มากน้อยเพียงใดจะถึงขั้นต้องเชิญผีฟ้าลงมารักษาหรือไม่ ถ้าอาการไม่หนักหรือผิดผีเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็จะเชิญผีมาเพื่อขอขมา โดยบนบานว่าผีต้องการอะไรจะจัดให้ ระดับนี้เรียกว่า ลำทรง

ถ้าอาการเจ็บป่วยมีอาการหนัก จะต้องแต่งเครื่องบูชาเชิญผีฟ้าลงมารักษา พิธีจะเริ่มจากหมอแคนเป่าแคน ครูบาลำเชิญผีฟ้าพร้อมกับเดินรอบ ๆ เครื่องบูชา บางครั้งมีการฟ้อนรำด้วย ผู้ช่วยครูบาจะรำไปรอบ ๆ เช่นเดียวกัน เมื่อผีฟ้าลงมาเข้าสิงทุกคนจะมีอาการสั่นไม่รู้สึกตัว ผีฟ้าจะบอกวิธีการปฏิบัติเพื่อให้หายจากการเจ็บป่วย จากนั้นก็จะกลับเมืองฟ้า จึงเรียกว่า ลำผีฟ้า