พิธีกรรมภาคใต้ - เสนเฮือนของชาวไทยทรงดำ

เสนเฮือนของชาวไทยทรงดำ ชุมชนวัดดอนรวบ ตำบลบางหมาก อำเภอเมือง จังหวัดชุมพร
ภาค     ภาคใต้
จังหวัด  ชุมพร
ช่วงเวลา ช่วงเช้าของเดือน ๖ - ๗ นิยมทำทุก ๒ - ๔ ปีต่อครั้ง

• ความสำคัญ

บ้านดอนรวบเดิมมีชื่อเรียกว่า บ้านดอนรวมซึ่งบ่งบอกถึงลักษณะทางภูมิประเทศซึ่งเป็นดอนหลาย ๆ ดอนมารวมกัน ปัจจุบันเป็นที่อาศัยของชาวไทย เชื้อสายไทยทรงดำ ที่อพยพมาจากเพชรบุรีเข้ามาจับจองที่ดินเพื่อทำการค้าขายและเกษตรกรรมต่าง ๆ จนเติบโตเป็นหมู่บ้านและได้มีการสืบทอดความเชื่อผ่านพิธีกรรมของบรรพบุรุษมา ในรูปของการทำพิธี "เสนเฮือน" ซึ่งเป็นพิธีที่จัดทำขึ้นเพื่อเช่นไหว้ผีบรรพบุรุษ ที่สถิตเป็นผีเรือนของลูกหลาน และคอยปกป้อง คุ้มครอง ผู้ที่อาศัยอยู่ให้แคล้วคลาดจากอันตรายต่าง ๆ รวมทั้งเป็นการแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว

• พิธีกรรม

เริ่มจากการจัดเตรียมเครื่องเซ่นไหว้ต่าง ๆ ทั้งของคาวและของหวาน เช่น เนื้อหมู เนื้อไก่ ไข่ต้ม สุรา ของหวาน และผลไม้ จัดใส่ถาดเป็นชุด พิธีกรรมจะเริ่มตอนเช้าโดยให้ญาติมารวมกันในบ้านที่ทำพิธีเสนเฮือน เมื่อได้เวลาที่เหมาะสมจะมีหมอที่มีความรู้เกี่ยวกับพิธีกรรมนี้มาเริ่มว่า คาถาเพื่อเรียกวิญญาณของบรรพบุรุษมารับเครื่องเซ่นไหว้ที่ได้จัดเตรียมไว้ ถ้าบ้านใดประกอบพิธีนี้เพื่อนบ้านจะไปช่วยงานและผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันไป จนครบทุกบ้าน

• สาระ

พิธีกรรมเสนเฮือนที่มีการทำ นอกจากจะเป็นการแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับแล้วยังเป็นการแสดง ความสามัคคี และความมีน้ำใจของคนในชุมชนที่มาร่วมพิธีและ ช่วยเหลือกันเตรียมการต่าง ๆ ด้วย