ความเชื่อภาคเหนือ - พิธีฟาดข้าวให้แม่ซื้อ

พิธีฟาดข้าวให้แม่ซื้อ

ภาค     ภาคเหนือ
จังหวัด  ตาก

• ลักษณะความเชื่อ

เป็นความเชื่อที่เกิดขึ้นจากความกังวลของพ่อแม่ เนื่องมาจากลูกร้องไห้ไม่ยอมนอนโดยไม่รู้สาเหตุ จึงคิดว่ามีภูตผีที่เรียกว่า แม่ซื้อ มาทำร้ายหรือจะเอาลูกของตนไป
ปัจจุบันจะพบพิธีฟาดข้าวแม่ซื้อในครอบครัวที่มีปู่ย่าตายายเป็นคนสูงอายุเท่านั้น

• ความสำคัญ

การทำพิธีจะใช้ผู้ใหญ่ที่ตนเคารพนับถือเป็นผู้ทำพิธี เช่น ปู่ย่าตายาย หรือผู้เฒ่า เป็นการช่วยให้พ่อแม่มีขวัญดีขึ้น ว่าแม่ซื้อจะไม่มารบกวนและลูกจะเลี้ยงง่าย

• พิธีกรรม

พิธีฟาดข้าวแม่ซื้อ ผู้ทำพิธีซึ่งเป็นผู้ใหญ่จะนำข้าวสุกมาปั้นเป็นก้อน ๓ ก้อน ๔ สี โดยใช้ปูนกับขมิ้นผสมกับข้าว ๑ ก้อน ข้าวผสมกับเขม่าไฟ ๑ ก้อน และข้าวขาว ๑ ก้อน เรียกว่า ข้าวสีแดง ข้าวสีดำ ข้าวสีขาว แล้วนำข้าวทั้ง ๓ ก้อนใส่ฝาละมีหรือจาน แล้วนำไปวนที่ตัวเด็กพร้อมทั้งพูดว่า แม่ซื้อเมืองลุ่ม แม่ซื้อเมืองบน แม่ซื้อเดินหน ๓ หนด้วยกัน อย่าหยิบมาหยอกมาหลอกมาหลอน หื้อลูกกูแล้วอย่าคลาดแคล้วกินแหนง ก็จะเลี้ยงของกูหื้อสูกูจะจูงของกูหื้อใหญ่ แล้วนำข้าวทั้ง ๓ ก้อน ขว้างออกไปทีละก้อน โดยขว้างสีขาวก่อนที่หลังคาบ้าน พร้อมทั้งพูดว่า แม่ซื้อเบื้องบนมารับเอาข้าวปลาเด้อ… แล้วกู่เรียกฮู้… จากนั้นขว้างข้าวก้อนสีแดงไปข้างหน้าระดับขนานกับพื้นแล้วพูดว่า แม่ซื้อเมืองกลางมารับเอาข้าวปลาเด้อ…แล้วกู่เรียก แล้วขว้างข้าวก้อนสุดท้ายสีดำไปข้างล่างแล้วพูดว่า แม่ซื้อเมืองลุ่มมารับเอาข้าวปลาเด้อ…แล้วกู่เรียก