ความเชื่อภาคกลาง - พระพรหม

พระพรหม

ภาค     ภาคกลาง
จังหวัด  กรุงเทพมหานคร

• ประวัติ

เรื่องราวของพระพรหมได้ผสมผสานเล่าขานสืบต่อกันมา ตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีประวัติกล่าวไว้ในหนังสือและคัมภีร์ของศาสนาพุทธ และศาสนาพราหมณ์หลายเล่ม อาทิ พระไตรปิฎกพระสุตตันตปิฏก ไตรภูมิพระร่วง ปฐมสมโพธิกถา ภูมิวิลาสินี ตลุยพรหมโลก เทวกำเนิด เทวนิยาย เป็นต้น

การกำเนิดพระพรหมของพระพุทธศาสนาสืบเนื่องมาจาก พระสงฆ์สาวกขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เทพยดา พระราชา พราหมณ์ปุโรหิต พระโยคี พระฤาษี ชีพราหมณ์ พระภิกษุสามเณรผู้มีจิตบริสุทธิ์และมีความเพียรกล้าศรัทธาปรารถนา ซึ่งการหลุดพ้นจากกิเลส คือ หลุดพ้นจากความโลภ ความโกรธและความหลงให้หมดสิ้นไป จึงตั้งใจบำเพ็ญภาวนาวิปัสสนากรรมฐาน อย่างสม่ำเสมอจนสำเร็จฌานในขั้นต่างๆ โดยการปฏิบัติตามหลักและวิธีการของศาสนาพุทธ หรือศาสนาพราหมณ์ตามอำนาจแห่งฌานชั้นต่าง ๆ ที่ได้บรรลุนั้น จะนำตนเมื่อตายไปจากโลกมนุษย์แล้วไปเกิดยังเทวโลกและพรหมโลก ครั้นเมื่อไปเกิดยังพรหมโลกแล้วไม่มีความเดือดร้อนใด ๆ ไม่ต้องต่อสู้ดิ้นรนกับโลกภายนอก ไม่ต้องขับถ่ายอุจจาระปัสสาวะอันลามกเหม็นร้าย มีแต่ความสุขสบาย เสวยพรหมสมบัติ วิมานทิพย์ ปราสาททิพย์ กายทิพย์ หูทิพย์ ตาทิพย์ อาหารทิพย์ เป็นเวลานานแสนนานตราบจนกว่าจะสิ้นอายุขัยของพระพรหม ในพรหมโลกสรีระร่างกายของพระพรหม เป็นรูปทิพย์ที่งามสง่า อวัยวะร่างกาย ข้อศอก แขน ขา เข่า ไหล่ ไม่มีรอยต่อ มีลักษณะกลมเกลี้ยงสวยงาม มีรัศมีกายรุ่งโรจน์ประภัสสร เจิดจ้างดงามยิ่งกว่าแสงพระอาทิตย์และแสงพระจันทร์

การสร้างเทวรูปของพระพรหมในศาสนาพุทธสมัยทวารวดีนิยมสร้างหน้าเดียวมีสองมือ ส่วนศาสนาพราหมณ์นิยมสร้างสี่หน้าสี่มือ หรือสี่หน้าแปดมือถือของต่างๆ กัน เช่น ช้อนตักไขเนยลงในไฟ หม้อน้ำหรับใส่น้ำจากแม่น้ำพระคงคา คัมภีร์พระเวท เทพศาสตรา คทาอาญาสิทธิ์ ศรและลูกธนู พระศอคล้องประคำ พระกายสีแดงหรือสีขาว ปัจจุบันนิยมสร้างพระพรหมมีกายสีทอง มีม้าหรือหงส์เป็นพาหนะ ทั้งนี้ได้สร้างขึ้นตามความเชื่อถือศรัทธาหรือตามความนิยมในแต่ละยุคสมัยสืบ มา การกำหนดอายุพระพรหมในพรหมโลกแต่ละชั้นไม่เท่ากัน มีอายุยืนยาวนานเป็นกัลป์ อสงไขยกัลป์ อันตรกัลป์ ภัทรกัลป์ และมหากัลป์ แต่ได้ประมาณเอาไว้ว่า ๑ กัลป์เท่ากับ ๑๒,๐๐๐,๐๐๐ ปีสวรรค์ และ ๑ ปีสวรรค์เท่ากับ ๓๖๐ ปีมนุษยโลก