แหล่งโบราณคดีภาคตะวันออกเฉียงเหนือ - กู่บ้านงิ้ว
กู่บ้านงิ้ว
ภาค ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
จังหวัด ยโสธร
- สถานที่ตั้ง บ้านงิ้ว (ดอนปู่ตา) บ้านกู่จาน ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร
- ประวัติความเป็นมา
ยังไม่ทราบประวัติความเป็นมาที่แน่ชัด
- ลักษณะทั่วไป
เป็นซากวิหารเก่าที่สร้างด้วยก้อนศิลาแลง, หินทราย และหินดินดาน มีรอยเจาะด้านข้างสองข้าง วางเรียงรายซ้อนกันลักษณะเป็นถ้ำหรือเนินสูงประมาณ ๓ เมตร มีใบเสมาฝังอยู่รอบ และบริเวณดอนปู่ตาบ้านกู่จานซึ่งห่างกันประมาณ ๕๐๐ เมตร มีใบเสมาฝังอยู่ ๘ ใบ มีลักษณะเป็นศิลาทรายและศิลาแลง บริเวณนั้นมีลิงอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ปัจจุบันกู่บ้านงิ้วยังมีสภาพเป็นป่าดอนปู่ตา มีก้อนหินน้อยใหญ่วางเรียงรายจำนวนมาก และรอบๆ ยังมีใบเสมาอยู่ กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๑ เล่มที่ ๖๕ ตอนที่ ๔๓ ลงวันที่ ๒๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๑ เนื้อที่ ๓ ไร่ ๑ งาน ๗๐ ตารางวา
- หลักฐานที่พบ
๑. องค์พระธาตุกู่จาน กว้าง ๕.๑๐ เมตร สูง ๑๕ เมตร ที่ตั้ง อยู่กลางลานวัดกู่จาน ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร ซึ่งดูลักษณะแล้วคล้ายคลึงกับองค์พระธาตุพนม ต่างกันเพียงขนาดซึ่งพระธาตุกู่จานมีขนาดเล็กกว่า
๒. ศิลาใบเสมาครึ่งใบที่มีอักษรจารึกปรากฏอยู่ ๗ แถว กว้าง ๗๘ เซนติเมตร ยาว ๘๐ เซนติเมตร ปัจจุบันตั้งอยู่หลังอุโบสถ ห่างองค์พระธาตุกู่จานไปทางทิศตะวันออก ประมาณ ๒๐ เมตร
๓. ศิลาใบเสมา มีรูปและขนาดต่าง ๆสร้าง ด้วยศิลาทรายแดง เท่าที่ค้นพบมีจำนวน ๘ ใบ อยู่ตามจุดต่างๆ ของป่าดอนปู่ตาบ้านกู่จาน ห่างจากองค์พระธาตุกู่จานไปทางทิศเหนือประมาณ ๕ เส้น ซึ่งพื้นที่ดอนปู่ตามีพื้นที่ประมาณ ๑๓ ไร่เศษ
๔. กู่จาน ซึ่งมีหินรูปลักษณะและขนาดที่แตกต่างกัน กองซ้อนกันคล้ายฐานวิหารหรือเจดีย์เก่า ห่างจากองค์พระธาตุไปทางทิศเหนือ ประมาณ ๑๕ เส้น พื้นที่ประมาณ ๖ ไร่เศษ ตั้งอยู่ที่หมู่ ๕ บ้านงิ้ว ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร
๕. หนองสระพัง พบวัตถุเครื่องปั้นดินเผาจำนวนมาก ซึ่งเป็นหลักฐานแสดงให้เห็นว่าดินแดนแถบนี้เคยเจริญรุ่งเรืองมาแต่อดีต อยู่ห่างจากองค์พระธาตุไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ ๘ เส้น มีพื้นที่ประมาณ ๑๒ ไร่เศษ
๖. เสาศิลาแลงรูปแปดเหลี่ยม สูงประมาณ ๑ เมตรเศษ ฝังอยู่ท้ายหมู่บ้าน กู่จาน ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้
- เส้นทางที่เข้าสู่กู่บ้านงิ้ว
ตามถนนแจ้งสนิท (อุบลราชธานี-คำเขื่อนแก้ว) โดยมีจุดแยกข้างๆ สถานีพืชอาหารสัตว์ยโสธร ระยะทางประมาณ ๑๐ กิโลเมตร