แหล่งโบราณคดีภาคใต้ - ชุมชนคลองปะโอ หรือชุมชนหนองหอย

ชุมชนคลองปะโอ หรือชุมชนหนองหอย

ภาค     ภาคใต้
จังหวัด  สงขลา

• สถานที่ตั้ง ตลอดแนวคลองปะโอ ในเขตตำบลวัดขนุน ตำบลม่วงงาม อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา

• ประวัติความเป็นมา

เป็นชุมชนที่เจริญรุ่งเรืองสมัยแรกเริ่มประวัติศาสตร์ในภาคใต้ เป็นแหล่งผลิตภาชนะดินเผาร่วมสมัยกับชุมชนเมืองโบราณสทิงพระ คือราวพุทธศตวรรษที่ ๑๕ – ๑๘

• ลักษณะทั่วไป

ร่องรอยชุมชนโบราณคลองปะโอ ไม่ปรากฏให้เห็นมากนักนอกจากบริเวณที่เป็นแหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผา หรือลานทำภาชนะดินเผา รวมทั้งเตาเผาเรียงรายเป็นกลุ่มสองฝั่งคลองปะโอ ในตำบลวัดขนุน และตำบลม่วงงาม อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา

• หลักฐานที่พบ

นักโบราณคดีได้สำรวจขุดค้นเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ ได้พบหลักฐานดังนี้
๑. เตาเผาโบราณ ๔ เตา
๒. ภาชนะดินเผาเนื้อดินธรรมดา เป็นรูปกาน้ำ มีพวยหรือกุณฑี กาน้ำไม่มีพวย หรือกุณโฑ
๓. หม้อกลมปากหยักเป็นชั้น และจานแบนภาชนะเนื้อดินเป็นกุณฑี กุณโทจานแบน และกระปุกเผาแกร่งจนเป็นสีออกเทา
๔. ลูกถือดินเผาหรือหินดุ
๕. เศษภาชนะเคลือบขาวเนื้อบางใส
นอกจากนี้ยังพบโบราณวัตถุอื่น ได้แก่ ฐานศิวลึงค์ พระอวโลกิเตศวร โพธิสัตว์ สำริด ๔ พระกร อายุประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๕ ที่บ้านหนองหอย พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์สำริดในปางสมันตมุข อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ ณ บ้านขนุน พบพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย อายุสมัยทวาราวดี ที่บ้านม่วง ตำบลม่วงงาม

• เส้นทางเข้าสู่ชุมชนคลองปะโอ

จากตัวจังหวัดสงขลาไปตามทางหลวงหมายเลข ๔๐๘ ระโนด-สงขลา ประมาณ ๓๐ กิโลเมตร