พิธีกรรมภาคใต้ - การไหว้บรรพบุรุษ (วันตรุษจีนและสารทจีน)

การไหว้บรรพบุรุษ (วันตรุษจีนและสารทจีน)

ภาค     ภาคใต้
จังหวัด  ภูเก็ต

• ช่วงเวลา การไหว้บรรพบุรุษทำ ๒ ครั้ง ในรอบปี โดยไหว้ในวันตรุษจีน โดยทำพิธีกรรมไหว้ในวัน ๑๕ ค่ำ ก่อนวันตรุษจีน ๑ วัน และทำพิธีไหว้ในวันสารทจีนในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๐ อีกหนึ่งครั้ง

• ความสำคัญ

การไหว้บรรพบุรุษ (วันตรุษจีนและสารทจีน) เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ที่ได้เลี้ยงลูกหลานและให้การศึกษาอบรมเป็นอย่างดี เพื่อตอบแทนบุญคุณและระลึกถึงจึงจัดพิธีนี้ขึ้น และยังเป็นการเปิดโอกาสให้ได้รวมญาติที่อยู่ห่างไกลได้พบปะสังสรรค์กันสร้าง ความสนิทสนมกลมเกลียวกันในหมู่ญาติอีกด้วย

• พิธีกรรม

๑. อุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีกรรม มีดังนี้ คือ ภาคใต้นิยมใช้อาหารคาวและหวานในการไหว้บรรพบุรุษเหมือนกันทั้ง ๒ ประเพณี ดังนี้ (อาหารทุกอย่างเตรียมไว้ ๒ ชุด)
๑. ไก่ต้ม
๒. ขาหมูตุ๋น
๓. เส้นบะหมี่สดผัด
๔. ต้มจืด
๕. ผัดผักรวมมิตร
๖. กุ้งชุบแป้งทอด
๗. ผลไม้ ๕ ชนิด (อะไรก็ได้) เช่น
- กล้วย
- สับปะรด
- ส้ม
- แอปเปิ้ล
- องุ่น
๘. ขนม เช่น
- ขนมเข่ง
- ขนมถ้วยฟู
๙. เหล้าและน้ำชา (ที่ละ ๒ ถ้วย)
๑๐. ข้าวสวย (ที่ละ ๒ ถ้วย)
๑๑. ธูป - เทียน - กระดาษเงิน
๑๒. อุปกรณ์ในการรับประทานอาหาร เช่น ช้อน ตะเกียบ ทที่ละ ๑ ชุด

การประกอบพิธีกรรม มีดังนี้
๑. ให้เตรียมอาหาร ๒ ชุด ชุดที่ ๑ วางในบ้านหน้ารูปบรรพบุรุษชุดที่ ๒ วางไว้หลังบ้านกลางแจ้งสำหรับไหว้วิญญาณที่ไม่มีญาติ (สัมพเวสี)
๒. เมื่อตั้งอาหารคาวหวานและผลไม้พร้อมแล้วให้จุดธูปเทียนเคารพทั้งบรรพบุรุษทำ ก่อนเที่ยง ส่วนสัมพเวสีจะทำพิธีกรรมในตอนบ่ายหรือเย็น
๓. เมื่อจุดธูป - เทียน ประกอบพิธีกรรมไปประมาณ ๑/๒ ชั่วโมงให้เผากระดาษเงินทั้ง ๒ ที่ แล้วเก็บส่วนที่เหลือได้ ซองธูปเทียนเผาไปด้วยแลเทน้ำชาลงไป
๔. สำหรับไว้สัมพเวสี (หลังบ้าน) ให้จุดประทัดเป็นอันเสร็จพิธีกรรม

• สาระ

การไหว้บรรพบุรุษ (วันตรุษจีนและสารทจีน) เป็นพิธีกรรมที่แสดงถึงความกตัญญูของลูกหลานที่มีต่อบรรพบุรุษซึ่งยังเป็น การเปิดโอกาสให้มีการพบปะกันในหมู่ญาติด้วย